ज्ञानेश्वर महाराज सार्थ गाथा अभंग क्र.७

👉 अभंग अनुक्रमणिका 👉 ग्रंथ सूची पहा.

ज्ञानेश्वर म. सार्थ गाथा, उपासना काण्ड. प्रकरण :-१ ले, रूपवर्णन अभंग ७ ला.

पांडुरंग कांती दिव्य तेज झळकती । रत्नकीळा फांकती प्रभा । अगणित लावण्य तेजः पुंजाळले । न वर्णवे तेथीची शोभा ॥१॥ कानडा हो विठ्ठलु कर्नाटकू । येणें मज लाविलें वेधीं ॥ खोळ बुंथी घेऊनि खुणाची पालवी । आळविल्या साधु नेदी ॥२॥

शब्देंवीण संवादु दुजेविण अनुवादु । हें तंव कैसेंनि गमे । परेहि परतें बोलणें खुंटलें । वैखरी कैसेंनि सांगे ॥३॥ पाया पडुं गेलें तंव पाउलचि न दिसे । उभाचि स्वयंभु असे । समोर कीं पाठीमोरा न कळे । ठकचि पडिलें कैसें ॥४॥

क्षेमालागीं जीव उतावीळ माझा । म्हणवूनि स्फुरताती बाहो । क्षेम देऊं गेले तंव मीची मी एकली । आसावला जीव राहो ॥५॥ बाप रखुमादेविवरू ह्रदयींचा जाणुनि । अनुभवु सौरसु केला । दृष्टीचा डोळा पाहों मी गेलीये । तंव भीतरीं पालटु झाला ॥६॥

अर्थ:-
पांडुरंगाच्या कांतीवर दिव्य तेज झळकत आहे. जणुकाही रत्नाची प्रभाच झळकत आहे.त्याचे अगणित लावण्य व तेजपुंज रुप दिसते आहे. त्या शोभेचे वर्णन अवर्णनिय आहे. असा हा कळण्यास अवघड किंवा कर्नाटकातुन आला म्हणुन कानडा म्हंटला जाणारा विठ्ठल, त्याने माझ्या मनाचा वेध घेतला आहे.मायेची खोळ अंगावर घेऊन तो मला खुण करतो आहे व मी आळवुन हाक मारली तरी प्रतिसाद देत नाही. शब्दाविण संवाद अशक्य व दुसरा असल्याशिवाय अनुवाद शक्य नाही.

पण हे त्याला कसे जमते हे मला कळत नाही. ज्याचे वर्णन करायला परेच्या आधीची वाणी अवस्था अपुरी पडेल त्याचे वर्णन ही वैखरी कशी करेल. त्याच्या पाया पडायला गेलो तर पाऊल दिसत नाही.तो सगळा स्वयंभु उभा आहे.तो समोर आहे की पाठमोरा आहे ते कळत नाही. हे सगळे अनुभव आल्यावर माझ्या मनाला ठक पडले आहे. त्याला आलिंगन देऊन क्षेम द्यावे म्हणुन मी माझ्या बाह्या स्पुरत आहेत पण मी जेंव्हा आलिंगन द्यावयास गेले तर मी एकटीच असल्याची जाणिव मला होत आहे. त्यामुळे त्याच्यासाठी माझा जीव आसावलेलाच आहे. त्याला माझ्या हृदयीचा जाणुन मी माझ्या अनुभवाने पाहावयास गेले तर तो मला हृदयात स्थापित झालेला जाणवला असे माऊली सांगतात.