स्त्रियांचे सोळा शृंगार सोला भूषण
STRIYANCHE 16 AOLA SHRUNGAR
सोळा भूषण शृंगार (स्त्रियांचे)- १
पातिव्रत्य-हा जरताती पाटाव,
२ संसार-व्यवहार-दक्षता-जरतारी चोळी,
३ शिशु संगोपन चातुर्य-कमरपट्टा
४ सासू सार्‍यांची सेवा-कर्णभूषणें,
५ शुद्ध-अश्रमधर्म-सांगसंपादनत्व-हस्तभूषणें,
६ निर्मल गृह व्यवस्थ,
७ अतिथिसत्कार-मस्तकभूषन,
८ लेखन वाचनादिकला-मोहनमाळ,
९ ईश्वर आस्तिक्य-मंगळसूत्र,
१० मृदु मंजुळ भाषण-मूदाराखडी,
११ परिस्थितीनुरूप कालक्रमण-गोठ,
१२ पतिसेवा परायणत्व-कुंकुमतिलम
१३ दुःखितांस साह्म-बिजवरा,
१४ अढल घैर्य-बुगडी,
१५ संकटकाली वीरता-काप
आणि १६ स्वकुलधर्मामिमान-कंकण.
या सोळा शृंगारांनीं युक्त असते ती जगद्वंद्य होते.
(गृहिणी रत्नमाला. वर्ष १ अंक. १, १९३६)
सोळा शृंगार –
(अ)
१ मज्जन,
२ चीर,
३ हार,
४ तिलक,
५ अंजन,
६ कुंडळ,
७ नासामौक्तिक,
८ केशपाशरचना,
९ कंचुक,
१० नूपुर,
११ सुगंध (अंगराग),
१२ कंकण,
१३ चरणराग (अलक्तक),
१४ मेखलारणन (क्षुद्रघंटिका),
१५ तांबूल आणि
१६ करदर्पण (आंगठयांत घालावयाचा एक अलंकारविशेष,
यावर आरसा बसविलेला असे त्यांत मुखो-लोकन करतां येत असे.)
आदौ मज्जनचीरहारतिलकं नेत्राज्जनं कुंडले
नासामौक्तिककेशपाशरचना सत्कंचुकं नूपुरौ ।
सौगन्धं करकङ्‌‍कणं चरणयो रागो रणन्मेखला
ताम्बूलं करदर्पणं चतुरता शृंगारकाः षोडश ।
(सु.) (कविवल्लभदेव-पंधरावें शतक.)
(आ)
१ मज्जन,
२ वस्त्र, ३ आलक्तक,
४ केशपाश,
५ सौगंघ्य,
६ भूषण,
७ मुखसुत्रास,
८ कज्जल,
९ भाषण,
१० हास्य,
११ चातुर्य,
१२ चालन,
१३ पातिव्रत्य,
१४ गान,
१५ कटाक्ष व
१६ क्रीडा. (दुर्बोध श. कोष.);
(इ)
१ शौच,
२ उटणें,
३ स्नान,
४ वेणीफणी,
५ वस्त्र-आभूषणें,
६ काजळ.
७ अळत्याचा रंग,
८ देंतरंजन,
९ तांबूल,
१० वसंत,
११ अलंकार,
१२ सुगंध,
१३ पुष्ह्पहार,
१४ कुंकू,
१५ तिलक व
१६ हनुवटीवर गोंदणें, (तत्त्व-निज-विवेक)
संकलक : धनंजय महाराज मोरे
Dhananjay Maharaj More (B.A./D.J./D.I.T.)
EMAIL: more.dd819@gmail .com
आमचे अँड्रॉइड सॉफ्टवेअर डाऊनलोड करण्यासाठी : येथे क्लि करा
नारी महात्म्य
अशौच सुतक विटाळ, आत्म्याचा प्रवास सूची, ग्रंथाचे प्रश्नोत्तरे, धर्म मार्ग, धार्मिक, नारी, स्त्री, स्त्रिया महात्म्य संपूर्ण, पाप कर्म कोणते, पितृकार्य, पौराणिक, प्रश्नोत्तर सूची, भगवान शंकर, भजनी मालिका, भागवत महापुराण सर्व, मृत्यूनंतर पुढे काय ?, वाचावे असे संपूर्ण सूची, वैदिक-हिंदू संस्कृती, शास्त्र असे सांगते, स्त्रियांची-लक्षणे, स्वप्न शास्त्र
आत्म्याचा प्रवास, मृत्यूनंतर पुढे काय ? सर्व भाग सूची
