ज्ञानेश्वर महाराज सार्थ गाथा अभंग क्र.443
👉 अभंग अनुक्रमणिका 👉 ग्रंथ सूची पहा.
ज्ञानेश्वर म. सार्थ गाथा, उपासना काण्ड.
प्रकरण :-११ वे, योग अभंग ४४३
नवाचिया माझारी आऊटपीठाशेजारी । शून्याची ओवरी सुनिळ प्रभा ॥१॥ जीवदशामय अंगुष्ठ प्रमाण । तयावरी अज्ञान प्रवर्तते ॥२॥ चैतन्याची मुस त्यामाजी ओतली । अव्यक्त देखिली वस्तु तेथें ॥३॥ तंव तें मसुरे प्रमाण तया नांव महाकारण । गुरूमुखे खूण जाण बापा ॥४॥ ज्ञानदेव म्हण यापरतें जाण । नाहीं नाहीं आण निवृत्तीची ॥५॥
अर्थ:-
नवद्वारे असलेल्या या शरीरातच महाकारण स्थानातील औटपीठा शेजारी योग्यांना जेथे निलज्योती दिसते. अशी वोवरी म्हणजे महाकारण देह आहे. तसेच दुसरा अंगुष्ठमात्र आकाराचा जीवदशायुक्त लिंग देह आहे. त्याच शरीरात अज्ञानाची पुढिल कार्योत्पत्ति होते. वरिल वर्णन केलेल्या दोन्ही देहाच्याही आंत केवळ चैतन्याची बनलेली अशी जेथे ती वस्तु आहे. तिचा आकार मसुरे प्रमाणे असून त्यालाच पहिल्या चरणांत सांगीतल्याप्रमाणे महाकारण हे नाव आहे. त्याची ओळख गुरुमुखाने करुन घे. या परते जाणावयाचे असे काही नाही. असे निवृत्तीरायांची शपथ घेऊन मी सांगतो. असे माऊली सांगतात.