ज्ञानेश्वर महाराज सार्थ गाथा अभंग क्र.491
👉 अभंग अनुक्रमणिका 👉 ग्रंथ सूची पहा.
ज्ञानेश्वर म. सार्थ गाथा, ज्ञानकाण्ड.
प्रकरण :-१ ले, अद्वैत अभंग ४९१
आत्मरूपीं नाही पाठीं आणि पोट । एकचि निघोट जाण रया ॥१॥ बाहीर भीतरीं एकचि तें एक । नसे आन देख भेद रया ॥२॥ ठेंगणे नावाड हळू ना ते जड । स्वयेंची अखंड पूर्ण रया ॥३॥ जाणणे नेणणे दोन्ही तेथें नाहीं । आहे जैसे पाहीं तेंचि रया ॥४॥ सदोदीत शुद्ध म्हणे ज्ञानेश्वर । नाहींच विकार कीर रया ॥५॥
अर्थ:-
आत्मस्वरूपाच्या ठिकाणी पाठ पोट वगैरे कोणताच भेद नाही. ते निरवयव असल्यामुळे निर्विकार आहे. ते आत्मतत्त्व देहाच्या आंत किंवा बाहेर आहे असे नाही, ते सर्वव्यापी भेदरहित आहे. ते ठेंगणे, उंच, हलके, भारी नसून अखंड परिपूर्ण आहे त्याच्याठिकाणी ज्ञान, अज्ञान ही दोन्ही नसून ते नित्यशुद्ध ज्ञानरूप जसेच्या तसेच आहे. त्या वस्तुच्या ठिकाणी विकार नसुन ती सदोदित नित्य शुद्ध ज्ञानस्वरूप आहे. असे माऊली ज्ञानेश्वर सांगतात.